In de auto op weg naar mijn werk heb ik de radio aanstaan. Er wordt een welbekend spel gespeeld: “Het geluid!”. Er klinkt een soort korte kraak waaruit opgemaakt moet worden van welke handeling en van welk voorwerp dit afkomstig is. Ik zie een soort slabakje voor me waarbij er een plastic bovenstuk verwijderd moet worden om bij de sla te komen. Mijn mondhoeken trekken naar beneden en mijn schouders omhoog. Het zou echt vanalles kunnen zijn.
In de groep heb ik het er nog even kort over met de kinderen. Hoe gaat dat nou, dat luisteren. Hoeveel hoor je en vul je zelf in? De kinderen komen met mooie voorbeelden. Een aantal gaan ook over het in bed liggen wanneer het tijd is om te slapen. “Dan is het donker en zie je niets meer…” “Soms hoor ik wat en dan denk ik aan een spook!” “Dan ineens past het geluid er precies bij in mijn fantasie…” “Wanneer ik snel het licht aan doe zie ik altijd dat het iets anders is. Vaak is het mijn kat die aan de deur krabt”. We lachen even samen: een spookkat!
We zijn het ermee eens dat wat je hoort niet altijd is wat er ook echt gaande is. Zou dat ook met een verhaal kunnen dat aan je verteld wordt? Vraag ik de kinderen. “Of tijdens een gesprek? Dat je dus iets anders denkt te horen dan dat er werkelijk gezegd is?“ Er valt even een stilte. Ik houd van deze stiltes tussendoor… Dat betekent dat er nagedacht wordt.
Jayda neemt het woord. “Laatst begreep mijn buurman mij niet goed. De bal kwam op zijn bloemen. Hij dacht dat ik het expres deed om zijn bloemen stuk te maken.” “Hij was eerst boos en hoorde mij niet goed… Later kon ik hem uitleggen dat mijn kleine broertje er een trap tegen gegeven had en het dus echt een ongeluk was.” We bespreken intentie, gevoel en eerdere ervaringen bij het plaatsen van geluiden. Ook hebben we het over hoe knap het eigenlijk is dat je soms continu een geluid hoort, maar dan toch kan horen wat er gezegd wordt. “Zoals in de Monkey town! roept Kees, daar is pas veel herrie!” Een ander kind vult aan: “Mijn moeder noemt dat het krijspaleis”. We lachen wederom samen en besluiten dan samen dat het luisteren - het aandachtig luisteren zonder direct in te vullen wat de ander bedoelt - erg belangrijk is. “Dan zou er waarschijnlijk ook wel minder ruzie zijn” Vult Jayda aan.
In de groep doen we nog een aantal oefeningen om het luisteren te bevorderen. Eén ervan is “de Mixer”; hierbij probeer je te ontleden welke geluiden je allemaal hoort en wat de herkomst is. Net zoals het ontdekken van ingrediënten in een bepaald gerecht. Op deze manier oefenen kinderen het gericht kunnen luisteren. Een tweede is het oefenen van stilte. Stilte om eigen gedachten te ordenen - te kijken wat binnen komt en dat met elkaar bespreken. Op een school is er vaak wel wat geluid, stil is goed genoeg op zo’n moment. Een derde oefening in het aannemen van verschillende houdingen tijdens het luisteren. Je kunt luisteren door écht alleen maar te luisteren (passief) maar ook door direct in te spelen op wat er gezegd wordt. Er kan kritisch geluisterd worden maar ook empathisch. Door hiermee te stoeien worden kinderen bewust van verschillende vormen van luisteren.
Verder oefenen we met samenvatten en doorvragen. De kinderen genieten hiervan. De een gaat dit gemakkelijker af dan de ander, dat is geen punt. Kinderen helpen elkaar.
Ik besef me dat goed kunnen luisteren voor elk mens van belang is. Je bewust zijn van eigen invullingen, het uitspreken naar elkaar van bedoelingen en het doorvragen bij onbegrip.
Op de weg terug naar huis zet ik wederom de radio aan in de auto. Het geluid is geraden!! Het betrof een blusdeken die uit de houder getrokken werd'. Een totaal overdonderde meneer wint hiermee €51.600,-. Wat een geld!
Hmm… Toch geen slabakje - zeg ik lachend in mezelf. Nog maar even oefenen met luisteren ;)
Tot de volgende keer!
Liefs Hannah